Ile razy zdarzyło Ci się odpuścić lekturę książki w języku obcym, bo nie rozumiałeś czytanego tekstu? Jak szybko zniechęcasz się, kiedy nie możesz pojąć, o co chodzi w audycji czy podcaście, którego słuchasz? Ile razy zrezygnowałeś ze spotkania ze znajomymi czy nawet z ciekawej pracy, ponieważ wiedziałeś, że będziesz musiał rozmawiać w innym języku? Albo bałeś się, że nie zrozumiesz, co mówi do Ciebie szef lub klient? Problemy ze zrozumieniem treści w języku obcym ma każdy z nas i to bez względu na poziom zaawansowania. Z czego zatem wynikają nasze trudności? Co zrobić, kiedy napotykamy na skomplikowany materiał lub zadanie, którego nie potrafimy rozszyfrować?

Problemy ze zrozumieniem różnych tekstów towarzyszyły mi od zawsze. A szczególnie w trakcie ważnych testów, w gimnazjum czy w liceum. Podczas studiów podyplomowych dla tłumaczy miałam egzamin z praktyki przekładu. Cztery upiorne godziny, w których trakcie nie dość, że musiałam przetłumaczyć cztery teksty z rosyjskiego na polski, to jeszcze bez użycia słownika. A na dodatek tematyka była bardzo zróżnicowana, od opisu działania komory kriogenicznej, przez pożyczki krótko- i długoterminowe po szczegółową specyfikację techniczną jakiegoś urządzenia.

I wydawałoby się, że po sześciu latach wszelkich studiów językowych, zarówno we Wrocławiu, jak i w Moskwie, powinna to być dla mnie bułka z masłem. A przynajmniej coś lekkostrawnego.

Tymczasem bardziej przypominało to kubeł zimnej wody. I to bynajmniej nie w upalny dzień.

Mimo usilnych prób i wielokrotnego wczytywania się w poszczególne akapity rozumiałam z tych tekstów około 50%, a co tu dopiero mówić o jakościowym tłumaczeniu. Jak się zapewne domyślasz, egzamin nie poszedł mi śpiewająco, ale jedno mogę powiedzieć na pewno – wiele mnie nauczył.

I to nie tylko tego, jak wiele jeszcze nie umiem, ale również skąd wynikają moje kłopoty ze zrozumieniem. O tym, jak sobie z nimi poradzić nauczyłam się zdecydowanie później.

SKĄD SIĘ BIORĄ NASZE PROBLEMY ZE ZROZUMIENIEM

Największe wyzwanie, przynajmniej na początku naszej przygody z językiem, stanowi słownictwo. Zazwyczaj to właśnie przez nasze braki leksykalne tracimy z oczu szerszy obrazek. Skupiamy się na pojedynczych wyrazach, zamiast próbować zrozumieć kontekst. Albo zwyczajnie mamy zbyt ubogie słownictwo w języku obcym przez co, siłą rzeczy, trudniej nam wyłuskać sens tekstu, nagrania czy rozmowy.

Tych problemów jest oczywiście więcej:

• Nie znamy podstawowych zwrotów w języku obcym – i to nie tylko samych słówek, ale idiomów, związków frazeologicznych czy charakterystycznych struktur i konstrukcji.
• Nie wiemy, jak przeczytać lub wymówić dane słowo, wyobrażamy je sobie inaczej (tzw. reprezentacja fonologiczna) i dlatego też nie możemy go rozpoznać, kiedy je słyszym
• Zapominamy o różnych akcentach, sposobie mówienia, czy manierach językowych – nie każdy native speaker czy inny użytkownik języka werbalizuje swoje komunikaty niczym lektor podczas audycji radiowej. Każdy z nas mówi inaczej i często mamy do czynienia ze skróconą czy wręcz niechlujną wymową, która nie ułatwia zrozumienia.

Dlatego warto słuchać różnych materiałów i osłuchiwać się z rozmaitymi stylami mówienia. Im więcej posłuchasz, tym łatwiej będzie Ci rozumieć poszczególne komunikaty a problemy ze zrozumieniem będą o wiele rzadsze.

O tych sposobach na lepszy kontakt z językiem oraz o najczęstszych błędach w nauce języka opowiadałam w poprzednich odcinkach podcastu.

Dlatego, jeżeli masz problemy ze zrozumieniem, sprawdź, czy Ty też je popełniasz:

• Kierujesz się zasadą „wszystko albo nic”, czyli jeśli nie rozumiesz całego materiału, szybko ogarnia Cię frustracja i zniechęcenie. Nie dajesz sobie czasu i przestrzeni na naukę i poszerzanie wiedzy.
• Nie możesz się skoncentrować, łatwo się rozpraszasz, jesteś zły lub przemęczony. Wbrew pozorom, nastrój ma ogromne znaczenie w nauce języka oraz w jego zrozumieniu. Podobnie jak Twoje nastawienie.
• Wybierasz za trudny materiał lub tematy, których nie rozumiesz nie tylko w języku obcym, ale nawet w ojczystym. I oczywiście, warto czasami stawiać sobie wysoko poprzeczkę i sięgać po takie materiały, ale pod warunkiem, że odpowiednio się do tego przygotujemy.
• Za mało czasu przeznaczasz na kontakt z językiem. Jeżeli chcesz lepiej rozumieć obcojęzyczne treści, musisz słuchać ich jak najwięcej, otaczać się językiem w najróżniejszych formach.

6 SPOSOBÓW NA PROBLEMY ZE ZROZUMIENIEM W JĘZYKU OBCYM

Całkiem niedawno dostałam zlecenie na napisanie artykułu w języku angielskim. Konspekt był gotowy, wytyczne również, nie widziałam więc przeszkód, żeby przyjąć zadanie. Jednak kiedy zaczęłam wczytywać się w przesłane materiały, złapałam się za głowę. Praktycznie w ogóle nie mogłam ich zrozumieć! Tyle tylko, że było już za późno, żeby się wycofać.

Co zrobić w takiej sytuacji? Jak poradzić sobie z tekstem, nagraniem czy poleceniem, którego nie rozumiesz?

Skorzystaj z moich narzędzi:

1. Od ogółu do szczegółu – nie skupiaj się na słowach czy zwrotach, których nie rozumiesz. Najpierw zapoznaj się z całym materiałem, spróbuj zrozumieć jego sens, przekaz i kluczowe informacje. Detale zostaw na koniec.

2. Nie tłumacz na język ojczysty – jeżeli nie rozumiesz jakiegoś wyrazu, zwrotu czy terminu, poszukaj ich w innym kontekście albo znajdź definicję w języku obcym. Pozwoli Ci to lepiej je zapamiętać i stosować poprawnie, w odpowiedniej formie.

3. Nie wyrywaj pojedynczych słów z kontekstu – możesz w ten sposób ominąć grę językową, idiom czy też zwrot frazeologiczny.

4. Wypisz pojęcia, których nie znasz, poszukaj ich synonimów i innych materiałów na ich temat. Wynajduj parafrazy i przykłady użycia danego słowa czy zwrotu w dłuższej wypowiedzi. Koniecznie w języku obcym!

5. Wybieraj nośniki, na których najłatwiej Ci się pracuje: audiobook, papierowa książka, e-book, wydruk komputerowy – cokolwiek pozwala Ci się skupić i lepiej wgryźć w temat.

6. Zadbaj o dobry nastrój – nie bierz się za obcojęzyczne zadanie czy materiał, kiedy jesteś wściekły, zmęczony albo masz za dużo spraw na głowie. To łatwy sposób na to, żeby popełniać błędy lub gubić sens danego tekstu.

I oczywiście ćwicz, powtarzaj, urozmaicaj materiały.

Bez Twojego zaangażowania nic się nie zadzieje. Pamiętaj, że język to żywy organizm, dlatego warto go traktować po ludzku – otworzyć się na niego, poświęcić mu swój czas i energię 😉 To wysiłek, który na pewno Ci się zwróci.

Podobał Ci się ten artykuł? Zostaw komentarz albo poleć go osobie, która może skorzystać z zawartych w nim wskazówek.

Jeżeli chcesz posłuchać innych odcinków podcastu „Biznesowe Potyczki Językowe”, zajrzyj do zakładki PODCAST lub zasubskrybuj mój kanał na Spotify.

Zapraszam Cię też na mój FANPAGE.

A jeśli interesuje Cię temat komunikacji językowej, transkrypcji, podcastów, szukasz tłumacza, copywritera albo Wirtualnej Asystentki – skorzystaj z bezpłatnej konsultacji i przekonaj się, w jaki sposób mogę wesprzeć Twój biznes!